การประยุกต์ใช้หลักการ Lean Manufacturing เพื่อลดความสูญเปล่าในกระบวนการผลิตปุ๋ย กรณีศึกษา บริษัท ABC จำกัด
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ประเภทและสาเหตุของความสูญเปล่าที่เกิดขึ้นในกระบวนการผลิตปุ๋ยของบริษัท ABC จำกัด และเสนอแนวทางการปรับปรุงกระบวนการผลิตให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นตามหลักการของ Lean Manufacturing โดยเน้นการลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิต การเก็บข้อมูลดำเนินการผ่านการสังเกตการณ์หน้างานและการสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งพบว่ามีกิจกรรมหลายส่วนที่ก่อให้เกิดความสูญเปล่าทั้งในสายการผลิตและขั้นตอนการโหลดสินค้า
ผู้วิจัยจึงวิเคราะห์กระบวนการผลิตด้วยแผนผังกระบวนการ (Flow Process Chart) เพื่อระบุจุดที่เกิดความสูญเปล่า ตามแนวคิดความสูญเปล่าทั้ง 7 ประการ (7 Waste) และใช้หลักการ ECRS (Eliminate, Combine, Rearrange, Simplify) เป็นแนวทางในการปรับปรุงขั้นตอนการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ผลจากการดำเนินงานพบว่า กำลังการผลิตในสาย Bulk Blend Line เพิ่มขึ้นจาก 163 เป็น 168 กระสอบต่อชั่วโมง ระยะเวลาในการผลิตลดลง และต้นทุนแรงงานต่อหน่วยลดลงอย่างเห็นได้ชัด ส่วนในกระบวนการโหลดสินค้า อัตราการโหลดเพิ่มขึ้นกว่าเท่าตัว ขณะที่ต้นทุนแรงงานลดลงจาก 281.25 เหลือเพียง 93.75 บาทต่อชั่วโมง
ผลการศึกษาสะท้อนให้เห็นว่าการนำแนวคิด Lean Manufacturing มาประยุกต์ใช้สามารถลดความสูญเปล่า เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และลดต้นทุนแรงงานได้อย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งเป็นแนวทางที่สามารถนำไปใช้ต่อยอดในการพัฒนาอุตสาหกรรมปุ๋ยให้แข่งขันได้ในระยะยาว
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
เอกสารอ้างอิง
เกษมสันต์ ไชยคุณ. (2557). การวิเคราะห์และจัดการกำลังคนในกระบวนการผลิตโดยการจำลองด้วยคอมพิวเตอร์ [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ] สืบค้นจาก https://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2014/TU_2014_5410037021_2533_1281.pdf?utm_source=chatgpt.com
เกษรานุช ชิตพยัคฆ์. (2565). การปรับปรุงกระบวนการผลิตด้วยการประยุกต์ใช้แนวคิดแบบลีน กรณีศึกษา: วิสาหกิจชุมชนผลิตน้ำตาลสด จังหวัดสมุทรสงคราม [วิทยาลัยนวัตกรรมด้านเทคโนโลยี และวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์] สืบค้นจาก https://libdoc.dpu.ac.th/thesis/Kedsaranuch.Chit.pdf
คลอเคลีย วจนะวิชากร. (2562). การลดความสูญเปล่าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการผลิตไม้กวาดทางมะพร้าว กรณีศึกษา วิสาหกิจชุมชนบ้านบุ่งหวย จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิชาการ วิศวกรรมศาสตร์ ม.อบ., 13(1), 141-152. สืบค้นจาก https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/eng_ubu/article/view/241267/164077
คลอเคลีย วจนะวิชากร. (2565). การลดความสูญเปล่าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการทอผ้าไหมกาบบัว กรณีศึกษา วิสาหกิจชุมชนบ้านปะอาว จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิชาการ วิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎอุบลราชธานี., 15(1), 89-101. สืบค้นจาก https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/eng_ubu/article/view/246302/167104
ฉัตรมงคล พรธิติโยธิน, ธีระศักดิ์ บุญสิทธิ์, และนิภาพรรณ อนันต์พลศักดิ์. (2564). การพัฒนาประสิทธิภาพการทำงานและความปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงานภายในลานตู้คอนเทนเนอร์. สืบค้นจาก https://buulog.com/wp-content/uploads/2021/08/%E0%B8%89%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5-%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%99.pdf?utm_source=chatgpt.com
ชลิดา อุดมรักษาสกุล, ชลากร อุดมรักษาสกุล, และนิวัฒน์ชัย ใจคำ. (2567). การปรับปรุงกระบวนการผลิตบ้านไม้สำเร็จรูปด้วยแนวคิดการผลิตแบบลีน. วารสารวิจัย มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ, 18(1), 1–10. https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/rmutk/article/view/253494
ชาญศิษฎ์ โตอรุณ. (2559). การปรับปรุงกระบวนการทำงานด้านเอกสารของกองอาคารสถานที่มหาวิทยาลัยหอการค้าไทยด้วยระบบสารสนเทศ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย [บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย]. สืบค้นจาก https://searchlib.utcc.ac.th/library/onlinethesis/300521.pdf
ณธิดา อินทร์แป้น, และนริศรา จันทรประเทศ. (2563). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเมื่อยล้าในพนักงานขับรถโดยสารประจำทางในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์. บัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ วิทยาลัยสงฆ์นครสวรรค์, 8(2), 247-258. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jgsnsbc-journal/article/download/247158/167283
ตุลาพล นิติเดชา. (2564). การประยุกต์ใช้แนวคิดลีนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพงานสนับสนุนวิชาการในสถาบันการศึกษา กรณีศึกษา คณะโลจิสติกส์ มหาวิทยาลัยบูรพา (สัญญาเลขที่ R2R15/2564). สืบค้นจาก https://buuir.buu.ac.th/bitstream/1234567890/4752/1/2565_216.pdf
นภัสรพี ปัญญาธนวาณิช. (2560). การประยุกต์ใช้แนวคิดแบบลีนในการปรับปรุงกระบวนการจัดซื้อ: กรณีศึกษาอุตสาหกรรมผลิตรถยนต์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. สืบค้นจาก https://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2017/TU_2017_5910037133_7847_8316.pdf
นิสิ กิตติกูล. (2561). การปรับปรุงประสิทธิผลโดยรวมของกระบวนการผลิตพรมปูพื้นรถยนต์ [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา]. สืบค้นจาก https://digital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/59910267.pdf
พรลภัส เลิศศักดิวานิช. (2562). การลดเวลาในการปรับตั้งแม่พิมพ์ในกระบวนการอักขึ้นรูปร้อน [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. สืบค้นจาก http://ithesis-ir.su.ac.th/dspace/bitstream/123456789/2920/1/61405310.pdf
เพ็ญนภา แจ้งอรุณ. (2563). การใช้เทคนิคลีนในการปรับปรุงประสิทธิภาพทางการผลิต กรณีศึกษา: บริษัทผลิตชิ้นส่วนยานยนต์แห่งหนึ่งในังหวัดสมุทรปราการ [วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา]. สืบค้นจาก https://digital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/61920094.pdf
พีระพล ศรีวิชัย, สุภมล ดวงตา, กัสมา กาซ้อน, และวิไลลักษณ์ วงศ์ชัย. (2566). ความสัมพันธ์ระหว่างกิจกรรม 5 ส. กับกระบวนการลีนที่มีผลต่อการลดต้นทุนและการเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชน ในจังหวัดเชียงราย. วารสารบัญชีปริทัศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 8(1), 1–15. สืบค้นจาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JAR_CRRU/article/view/263920
มานิตา ยอดวัน. (2563). การประยุกต์ใช้หลักการของลีนเพื่อลดสิ่งสูญเปล่าในการผลิต กรณีศึกษา กระบวนการฉีดพลาสติก [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. สืบค้นจาก https://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2020/TU_2020_6110038251_12163_13530.pdf
วิชญา จันทนา, และวัชรพจน์ ทรัพย์สงวนบุญ. (2563). การปรับปรุงประสิทธิภาพกระบวนการผลิตเซรามิค: กรณีศึกษาโรงงานในจังหวัดสมุทรปราการ. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 37(2). 58-83. สืบค้นจาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jms_psu/article/download/240608/167274
วิศรุต จันเติม, และสุภัทรชัย ไชยฉิมพลี. (2561). รายงานการปฏิบัติสหกิจศึกษา การนำกิจกรรม 5ส มาพัฒนา การจัดเก็บคลังสินค้าและการพัฒนาระบบบันทึกข้อมูลคลังสินค้าด้วยโปรแกรม Microsoft Excel ของบริษัท เซลท์ตี้ เทค โซลูชั่น จำกัด [คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยสยาม]. สืบค้นจาก https://e-research.siam.edu/wp-content/uploads/2021/03/Business-Management-2018-coop-The-Usage-of-5S-Activity.pdf
วีรชัย มัฎฐารักษ์, รังสิมา หอมเศรษฐี, และองุ่น สังขพงศ์. (2564). ความเสี่ยงทางการยศาสตร์และความเหนื่อยล้าของพนักงานโรงงานผลิตยางแผ่นรมควัน. วารสารการยศาสตร์ไทย, 4(2), 24-42. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TJE/article/download/253012/171428/960969
ศรัณย์ นาคบวรวิจิตร. (2562). การปรับปรุงวิธีการทำงานเพื่อลดของเสียในกระบวนการพ่นสีและยิงรหัสผลิตดิสก์เบรก [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. สืบค้นจาก http://ithesis-ir.su.ac.th/dspace/bitstream/123456789/2924/1/61405314.pdf
ศุภักษร พรมสาร. (2559). การลดความผิดพลาดในกระบวนการบรรจุสินค้าของซัพพลายเออร์และลดต้นทุนในกระบวนการผลิต กรณีศึกษา บราท โตโยต้า โบโชคุ เอเซีย จำกัด [บริหารธุรกิจบัณฑิต, สถาบันเทคโนโลยี ไทย-ญี่ปุ่น]. สืบค้นจาก http://library.tni.ac.th/thesis/upload/files/CRT%20IM%202016/SuPhakSon%20PhromSan%20CRT%20IM%202016.pdf
สมชาย เปรียงพรม, และนภาพร ภาษาสุข. (2564). การลดความสูญเปล่าในการปฎิบัติงานของกระบวนการจ่ายสินค้า: กรณีศึกษา บริษัทอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องดื่ม จำกัด. วารสาริชาการเทคโนโลยีอุตสาหกรรม, 17(2), 69-86. สืบค้นจาก https://ph01.tcithaijo.org/index.php/jit_journal/article/download/245278/166769/864918
สมภาร วรรณรถ. (2560). การเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานโดยใช้แนวคิดไคเซ็น กรณีศึกษา บริษัท วาย เอส ภัณฑ์ จำกัด [บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฎราชนครินทร์, ฉะเชิงเทรา]. สืบค้นจาก http://thesis.rru.ac.th/files/pdf/696_2019_03_21_112129.pdf
สาวิตรี ยุพเยาว์. (2564). การศึกษาแนวทางการลดต้นทุนของกระบวนการผลิตน้ำมะนาวบรรจุขวดพลาสติกใส กรณีศึกษา บริษัท บ้านมะนาว จำกัด [บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรังสิต]. สืบค้นจาก https://rsuir-library.rsu.ac.th/bitstream/123456789/1474/1/SAVITEE%20YUPPAYAOW.pdf
สุทธารัตน์ นารถสูงเนิน, ธนภร เหมือนใจ, กฤษฎา เอกชัย, ทวี พุทธิ, และวันเฉลิม สมนุกิจ. (2567). การปรับปรุงกระบวนการบรรจุถุงข้าว เพื่อลดขั้นตอนและจำนวนถุงเสียที่เกิดจากการลำเลียงถุงข้าวบนสายพาน. วารสารสถาบันอาชีวศึกษาภาคกลาง, 9(8), 702-711. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jomld/article/view/269877/184635
เสริม จันทร์ฉาย. (2557). บทที่ 2 หลักการและทฤษฎี. สืบค้นจาก https://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/bitstream/123456789/3457/5/chapter2.pdf?utm_source=chatgpt.com
เสริม จันทร์ฉาย. (2560). เทคโนโลยีการอบแห้งด้วยพลังงานรังสีอาทิตย์ Solar Drying Technology บริษัท เพชรเกษมพรินติ้ง จํากัด. https://phy.sc.su.ac.th/books/SolarDrying2017.pdf?utm_source=chatgpt.com
อริยะ เสมอวงษ์. (2561). การปรับปรุงและพัฒนากระบวนการออกแบบผลิตภัณฑ์ด้วยเทคนิคลีนและไคเซ็น: กรณีศึกษาอุตสาหกรรมลิฟต์ [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา]. สืบค้นจาก https://buuir.buu.ac.th/jspui/bitstream/1234567890/8080/1/Fulltext.pdf
อารีย์ วิริยพงศานนท์. (2562). การลดตำหนิในกระบวนการผลิตลวดตาข่ายด้วยเทคนิค การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรและการออกแบบการทดลองเชิงสถิติ [วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่]. สืบค้นจาก https://archive.lib.cmu.ac.th/full/T/2562/enin10562areew_full.pdf
Agustia, D., Setiawan, I., and Hidayat, N. (2023). Analysis of the application of Lean Distribution on urea fertilizer products in minimizing waste with Arena Simulation: Case study PT. Pupuk Iskandar Muda North Aceh. ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/387681701
Jirasirilerd, G., and Ponsri, N. (2023). Application of Lean Manufacturing System to Reduce Production Time: A Case Study of Khanom Jeen Fermented Flour Rice Noodles Factory. Thai Industrial Engineering Network Journal, 9(1), 21–28. https://ph02.tci-thaijo.org/index.php/ienj/article/view/247697
Womack, J. P., and Jones, D. T. (1996). Lean Thinking Banish Waste and Create Wealth in Your Corporation. Journal of the Operational Research Society, 48(11), 1-8 From https://www.researchgate.net/publication/200657172_Lean_Thinking_Banish_Waste_and_Create_Wealth_in_Your_Corporation
Womack, J. P., Jones, D. T., and Roos, D. (1990). The Machine That Changed the World (book). New York: America