ความหลากหลายทางพันธุกรรมในลักษณะทางสัณฐานวิทยาบางประการของ บุกเนื้อทราย (Amorphophallus muelleri Blume) โดยการวิเคราะห์หลายตัวแปร Genetic Diversity of Some Morphological Characteristics of Amorphophallus muelleri Blume Using Multivariate Analysis

Main Article Content

ณัฐธิดา อินปิก
บุบผา คงสมัย

Abstract

          The objective of this study was to evaluate genetic diversity of 99 accessions of A. muelleri, which were collected from Sangkha Buri and Thong Pha Phum Districts in Kanchanaburi Province and 16 accessions of A. campanulatus using principal component and cluster analysis following Ward’s method with squared Euclidean distance. It showed that the first and second components explained 62.00% of total variation. From the scatter plot between the first and second components using the principal component analysis, it showed that the variation of tuber size, leaflet arrangement, number of leaflet per plant and pseudostem smoothness could clearly distinguish the accessions of A. muelleri from those of A. campanulatus.  Amorphophallus sp. was clearly classified into two clusters based on a cluster analysis with the cophenetic correlation coefficient of 0.68. It showed that the first cluster, all accessions of A. campanulatus, had a 2- 3 dichotomous branches and rough pseudostems. The second cluster, all of A. muelleri, was separated into 2 groups mainly according to the stem characteristics, tuber size, and weight. Within each group of the second cluster, it could be classified into 2 subgroups based mainly on the pseudostem, leaf, tuber size, and fresh color characteristics. The result from the study indicated that the collection of A. muelleri has moderately genetic diversity based on morphological traits, with the cophenetic correlation coefficient of 0.57. This information is very important for genetic improvement of A. muelleri.


 


บทคัดย่อ


          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรมของบุกเนื้อทรายที่รวบรวมจากพื้นที่อำเภอสังขละบุรีและทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี จำนวน 99 accessions ร่วมกับบุกคางคกจำนวน 16 accessions โดยวิเคราะห์องค์ประกอบหลักและวิเคราะห์จัดกลุ่มด้วยวิธีของวอร์ด (Ward’s method) โดยใช้ค่า Euclidean distance พบว่า สององค์ประกอบแรกจากการวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก อธิบายความแปรปรวนของข้อมูลได้ 62.00% ของความแปรปรวนของตัวแปรทั้งหมด จากรูปการกระจายตัวของตัวอย่างที่ศึกษาด้วยวิธีวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก (principal component analysis) พบว่า ลักษณะที่มีอิทธิพลต่อการจัดกลุ่มบุกเนื้อทรายแยกออกจากบุกคางคกคือ ลักษณะขนาดหัว การเรียงตัวของใบย่อย จำนวนใบย่อยต่อต้น และความเรียบของผิวลำต้นเทียม  จากการวิเคราะห์จัดกลุ่มสามารถแบ่งกลุ่มบุกออกได้ 2 กลุ่มใหญ่ที่มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนด้วยค่า (cophenetic correlation coefficient) เท่ากับ 0.68 กลุ่มที่ 1 ประกอบด้วยบุกคางคกทั้งหมด มีลักษณะการเรียงตัวของใบ 2-3 ชั้น และผิวลำต้นขรุขระ  ส่วนกลุ่มที่ 2 เป็นบุกเนื้อทรายทั้งหมด ซึ่งสามารถแบ่งย่อยเป็น 2 กลุ่มย่อยที่มีความแตกต่างกันในลักษณะลำต้น ขนาดและน้ำหนักหัว แต่ละกลุ่มย่อยยังจำแนกออกได้อีก 2 กลุ่มตามลักษณะการเจริญเติบโตลำต้นเทียม ใบ ขนาดหัว และสีเนื้อหัว จากการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า ความแตกต่างทางพันธุกรรมโดยอาศัยลักษณะสัณฐานวิทยาภายในกลุ่มบุกเนื้อทรายอยู่ในระดับปานกลาง (cophenetic correlation coefficient =0.57) ซึ่งสามารถใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับการปรับปรุงพันธุ์บุกเนื้อทรายต่อไป

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Section
สาขาพืชศาสตร์ (Plant Sciences )

References

กรมวิชาการเกษตร. (2556). บุกเนื้อทราย. ใน องค์ความรู้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสู่การเป็น smart officer:สมุนไพรและเครื่องเทศ.
(น. 63-70.) กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมการเกษตร สำนักพัฒนาการถ่ายทอดเทคโนโลยี ส่วนส่งเสริมและเผยแพร่ กลุ่มสื่อส่งเสริมการเกษตร

มงคล เกษประเสริฐ. (2547). บุกและการใช้ประโยชน์จากบุกในประเทศไทย: เอกสารวิชาการลำดับที่ 22/2547. กรุงเทพฯ: สำนักวิจัยพัฒนาเทคโนโลยีชีวภาพ กรมวิชาการเกษตร.

ไตรรัตน์ สุนทรประภัสสร. (2540, 8 พฤศจิกายน). อนาคตจีน-อเมริกา. เดลินิวส

อรวรรณ วงษ์วานิช. (2540, 13 เมษายน). “บุกไข่” พืชใหม่ในอุตสาหกรรมทำวุ้น. ข่าวสด, น. 29.

Akoglu, H. (2018). User's guide to correlation coefficients. Turkish journal of emergency medicine, 18(3), 91-93.

Anil, S. R., Siril, E. A., & Beevy, S. S. (2011). Morphological variability in 17 wild elephant foot yam (Amorphophallus paeoniifolius) collections from southwest India. Genetic resources and crop evolution, 58(8), 1263-1274.

Behera, S. S., & Ray, R. C. (2017). Nutritional and potential health benefits of konjac glucomannan, a promising polysaccharide of elephant foot yam, Amorphophallus konjac K. Koch: A review. Food Reviews International, 33(1), 22-43.

Bhandari, H. R., Bhanu, A. N., Srivastava, K., Singh, M. N., & Shreya, H. A. (2017). Assessment of genetic diversity in crop plants-an overview. Adv. Plants Agric. Res, 7(3), 279-286.

Everitt, B. S., & Dunn, G. (2001). Applied multivariate data analysis (2nd ed.). London: Arnold.
Hetterscheid, W. L. A., & Ittenbach, S. (1996). Everything you always wanted to know about Amorphophallus, but were afraid to stick your nose into. Aroideana, 19, 7-131.

International Rice Research Institute (IRRI). (2014). Statistical Tool for Agricultural Research Version 2.0.1. Biometrics and Breeding Informatics Plant Breeding, Genetics and Biotechnology Division.

Kaiser, H. F. (1960). The application of electronic computers to factor analysis. Educational and psychological measurement, 20(1), 141-151.

Osawaru, M. E., Ogwu, M. C., & Aiwansoba, R. O. (2015). Hierarchical approaches to the analysis of genetic diversity in plants: a systematic overview. University of Mauritius Research Journal, 21, 1-33.

Venujayakanth, B., Dudhat, A. S., Swaminathan, B., & Anurag, M. L. (2017). Assessing crop genetic diversity using principle component analysis: A Review. Trends in Biosciences, 10(2), 523-528.