การประยุกต์ใช้แบบจำลอง SWAT สำหรับการจัดทำบัญชีน้ำในลุ่มน้ำเซโดน สปป.ลาว | Application of SWAT model for Water Accounting in Sedone River Basin, Lao PDR

Abstract

            งานวิจัยนี้ นำเสนอการประยุกต์ใช้แบบจำลอง SWAT สำหรับการวิเคราะห์บัญชีน้ำในพื้นที่ลุ่มน้ำเซโดน สปป ลาว ซึ่งมีพื้นที่ลุ่มน้ำ 7,217 ตร.กม. โดยใช้ข้อมูล 10 ปี (ค.ศ. 2001 ถึง ค.ศ. 2010) แบ่งการวิเคราะห์บัญชีน้ำ 3 กรณีศึกษา ประกอบด้วย การใช้น้ำฝนอย่างเดียว การใช้น้ำชลประทานในพื้นที่ปลูกข้าวตามสภาพปัจจุบัน การใช้น้ำชลประทานเต็มพื้นที่ปลูกข้าวทั้งหมดในลุ่มน้ำ ผลลัพธ์สรุปผลเป็นรายปีทั้งลุ่มน้ำ และ เป็นพื้นที่ย่อย แบบจำลอง SWAT สามารถแยกองค์ประกอบของสมดุลน้ำได้ละเอียดถึงระดับ HRUs ของลุ่มน้ำย่อย และการใช้แบบจำลองร่วมกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์สามารถแสดงผลลัพธ์ได้อย่างชัดเจนและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น แต่ด้วยแบบจำลองจัดเก็บผลของการจำลองเป็นค่าเฉลี่ยรายปี จึงมีข้อจำกัดในการวิเคราะห์บัญชีน้ำในแบบรายเดือนและแบบรายฤดูกาล นอกจากนี้ ยังได้จำแนกปริมาณน้ำตามการใช้น้ำในพื้นที่ลุ่มน้ำจากปริมาณน้ำไหลเข้าพื้นที่ทั้งหมด 15,600 ล้าน ลบ.ม.ต่อปี มีปริมาณน้ำที่สูญหายไปจากลุ่มน้ำโดยการใช้น้ำของพืช 37% และปริมาณน้ำที่ไหลออกสู่ลำน้ำคิดเป็น 63% เทียบกับปริมาณน้ำไหลเข้า ผลการวิเคราะห์บัญชีน้ำสรุปได้ว่าลุ่มน้ำเซโดนในสภาพปัจจุบันอยู่ในสถานะเปิด (an open basin) กล่าวคือมีทรัพยากรน้ำเหลือสำหรับการใช้น้ำที่เพิ่มขึ้นได้อีก